Emlak Terimleri Nelerdir?

Ev, arsa, tarla, bina, bahçe veya ofis, işyeri, mağaza gibi ticari alanların ortak adı gayrimenkuldür.

Gayrimenkul alım, satım, kiralama ve hukuki işlemler için birçok gayrimenkul şartı bulunmaktadır. En çok merak edilen gayrimenkul terimlerinin anlamlarını öğrenerek, gayrimenkulünüzle ilgili işlemleri aklınızda soru işareti kalmadan gerçekleştirebilirsiniz.

1. Faiz

Faiz, kısaca, paranın kirası demektir. Örneğin paranızı bir süreliğine başkasına verdiğinizde, evinizi kiralarken talep ettiğiniz gibi kira yani faiz talep ediyorsunuz. Faiz oranı ekonominin gidişatını belirlemede önemli bir rol oynamaktadır.

Kamu bankalarında sıfır konut kredi faiz oranları 1 milyon TL / 78.988 doların altındaki konutlar için yüzde 1,20’ye düşürülmüştür. Ayrıca 1 milyon TL’nin üzerindeki konutlarda faiz oranı %1,29’a düşürülmüştür.

2. Tapu senedi

Türk tapusu, tapu müdürlüğünce düzenlenen, arazinin belirli bir bölümünün veya üzerinde inşa edilmiş bağımsız bir bölümün maliki olduğunu gösteren, aksi ispat edilinceye kadar geçerli olan resmi bir belgedir. Ayrıca yeni inşa edilen bir gayrimenkulün adına bağlı tapu müdürlüğünden tapu belgesi düzenleme işlemine tapu denmektedir.

3. Tapu arama

Bir mülk tapu araması, mülkün yasal sahibini doğrulamak için mülk üzerindeki kamu kayıtlarını incelemektedir. Tapu araştırması, mülk üzerinde satın alma işleminizi etkileyebilecek herhangi bir iddia veya haciz olup olmadığını da ortaya çıkarmalıdır.

4. Sigorta

Herhangi bir afet veya olumsuz duruma karşı binanın veya konutun güvencesidir. Sigorta zorunlu değildir, ancak DASK zorunludur.

DASK, konutları doğal afetlere karşı güvence altına almayı amaçlayan Zorunlu Deprem Sigortasıdır. DASK’sız konut alım satım işlemleri yani tapu devri yapılamaz.

5. Amortisman

Amortisman payı anlamına gelen amortisman, kiralanan bir gayrimenkulün gayrimenkul sektöründe kaç yılda satış fiyatını ifade etmektedir.

Amortisman süresi hesaplanırken gayrimenkulün satın alma anındaki değeri ve tahmini kira değeri dikkate alınmaktadır. Gayrimenkulün amortisman süresini hesaplamak için yatırımın cari değeri aylık kira fiyatına bölünmektedir. Sonuç 12’ye bölünerek gayrimenkul değerinin dönüş yılı hesaplanabilmektedir. Örneğin satış fiyatı 700.000 TL / 42.633 dolar olan bir evin gayrimenkul değeri ve kira değeri 3500 TL / 214 doolar olarak hesaplanmaktadır. Aşağıdaki gibi hesaplanmaktadır:

700.000/3500 = 200 ay

200/12 = 17 yıl amortisman süresi

6. Komisyoncu

Taraflar arasında aracılık yaparak gayrimenkul sözleşmeleri konusunda ticari işlemler gerçekleştiren kişiye komisyoncu denmektedir.

Bir emlakçıdan farklı olarak, bir emlak komisyoncusu, gayrimenkulün işleyişini kontrol etmekten sorumludur. Emlak acentesi sahibi profesyonel olarak çalışıyorsa buna “komisyoncu sahibi” denmektedir.

Gayrimenkul alanında çalışan bu iki meslek açıkça birbirinden farklıdır. Komisyoncu, franchising’i alıp kendi bayisini veya kendi işyerini oluşturabilmektedir. Bu durumda gayrimenkul danışmanları bünyelerinde çalışmaktalar ve faaliyetlerine devam etmektedirler. Danışmanlar satış işlemleri sayesinde prim alırken, komisyoncu emlak ofisinin tüm ihtiyaçlarını karşılamak ve maliyetini karşılamakla yükümlüdür.

7. Satın Alma Temsilcisi

Satın alma acentesi, gayrimenkul ve diğer gayrimenkul türlerinin alımı, satımı ve kiralaması ile ilgilenen kişidir. Bir temsilci, müşteriye bilgi sağlamakta, rehberlik görevini üstlenmekte, büyük şirketlerin projelerini tanıtmakta ve projeleri açıklamaktadır. Realty Group gibi şirketlerde satın alma acenteleri, alıcılara gayrimenkul danışmanlığı sağlamak için çalışmaktadır.

8. Kapanış

Kapanış, bir gayrimenkul işleminin tamamlanması anlamına gelmektedir. Örneğin ev alırken gerekli resmi evrakları tamamlayıp ilgili birimlere teslim ettiniz. Acente ve ev giderlerinizi karşıladıktan sonra tüm süreci başarıyla tamamladınız. Bu, ev satışlarını başarıyla kapattığınız anlamına gelmektedir.

9. Kapanış Maliyetleri

Bir kişi veya işletme gayrimenkul satın aldığında, mülkün satın alma fiyatına ek olarak birçok ücret veya maliyet söz konusudur. Bunlara kapanış maliyetleri denmektedir. Bir gayrimenkul işlemini “kapatmadan” önce kapanış masrafları ödenmelidir ve genellikle alıcının sorumluluğundadır. Bazı durumlarda satıcı, anlaşmayı daha çekici hale getirmek veya satışın daha hızlı hareket etmesini sağlamak için belirli bir kapanış maliyeti ödeyecektir. Ayrıca, kapanış maliyetleri genellikle bir mülkün satın alma fiyatının %2 ila %5’i arasında değişmektedir.

10. Listeleme Aracısı

Listeleme acentesi, bir emlak işleminde bir ev satıcısını temsil eden bir emlak uzmanıdır. Adından da anlaşılacağı gibi, liste acentesi satılık evi listeler ve evi müşterileri için en uygun fiyat ve şartlar altında satmak için satıcı adına çalışmaktadır.

Ayrıca, listeleme aracıları, satıcıların mülklerini fiyatlamasına, belirlemesine ve satmasına, potansiyel alıcılara ve pazarlık tekliflerine göstermesine yardımcı olmaktadır.

11. Açığa Satış / Karşılıksız Satış

Gayrimenkulde açığa satış terimi, mali açıdan sıkıntılı bir ev sahibi, mülkünü ipoteğe bağlı olan miktardan daha az bir fiyata sattığında gerçekleşen bir satışı ifade etmektedir.

12. Tapu Sigortası

Tapu sigortası, mülkiyet risklerini güvence altına alan bir sigorta şeklidir. Mülk sahibinin hukuk sistemi içindeki haklarını korumakta ve başarısız bir savunmada sigortalı mülk sahibinin sigorta teminat kayıplarını ödemektedir.

Tapu sigortası, satın alma, satış ve yeniden finansman süreçlerini daha hızlı, daha kolay ve daha uygun maliyetli hale getirmektedir.

Terim, ev, işyeri veya yangın sigortası gibi diğer sigorta ürünlerinden önemli bir farkla ayrılmaktadır. Bu ürünler gayrimenkulün değerini farklı risklere karşı gelecekteki olası kayıplara karşı korurken, tapu sigortası geçmiş işlemlerden kaynaklanan kusur ve risklere karşı koruma sağlamaktadır.

13. Ters İpotek

Ters ipotek, evinizdeki öz sermayeye nakit erişimi tanımlamak için kullanılan bir terimdir. ABD, Kanada ve Avrupa’da yaşlılar için kullanılabilen bir finansal araçtır. Bu tür ipotek yeterlilik kuralları, ev sahibinin yaşına dayanmakta ve mülkün tam mülkiyetini üstlenmektedir.

14. Emlakçı

Emlakçı, gayrimenkulün satışını ve kiralanmasını yöneten ve mal sahibi ile alıcı ve kiracı arasında aracılık yapan kişidir.

15. Ev Değerlemesi

Konut ekspertizi, taşınmazın değerinin tespitidir.

Tüzel veya gerçek kişilere veya kamu kurumlarına ait konutlar için en uygun konut değerleme yöntemi uzmanlar tarafından seçilmektedir. Değerleme uzmanları, belirli bir tarihte bağımsız ve tarafsız bir değerleme yapmaktadırlar.

16. Haciz

Çelişkili işlerden kaynaklanan sorunun çözümü için yapılan şerhlere haciz denmektedir. Bir borcun ödenmesi için borçlunun parasına, emekli maaşına veya malına icra dairesi tarafından el konulması durumudur.

17. Öz sermaye

Öz sermaye, evinizin piyasa değeri ile ipoteği elinde tutan borç verene borçlu olduğunuz miktar arasındaki farktır. Kısaca evi satarsanız ipoteği ödedikten sonra alacağınız para miktarıdır.

Örneğin; evinizin piyasa değeri 300.000 dolar ve ipotek için 150.000 dolar borcunuz vardır. Bu nedenle, öz sermayeniz 150.000 dolardır.

18. Borç-Gelir Oranı

Borç-gelir (DTI) oranı, aylık borç ödemelerinizin toplamının brüt aylık gelirinize bölümüdür. Böylece, DTI ne kadar düşükse, ödeme ve borç dengesi o kadar iyi olmaktadır.

19. Sözleşme

Bir sözleşme, iki veya daha fazla kişi arasında, yasal sonuçları olan bir şeyi yapmayı veya yapmamayı kabul ettikleri bir anlaşmadır. Bir sözleşme tarafların haklarını korumak için çok önemlidir.

Gayrimenkul borsasında kira sözleşmesi, satış sözleşmesi, tapu takas sözleşmesi gibi sözleşme türleri de vardır.

20. Karşılaştırmalı Piyasa Analizi

Karşılaştırmalı bir piyasa analizi, gayrimenkul satış ve alımlarında, mülklerin satış ve alım fiyatını belirlemek için kullanılan bir araçtır. Karşılaştırmalı bir piyasa analizi, piyasada bulunan konut mülklerine benzer evlerin satışlarını ve listelerini değerlendirmektedir. En önemlisi, karşılaştırmalı piyasa analizi, bunların yaklaşık değerlerinin belirlenmesini desteklemektedir.

21. Peşinat

Peşinat, bir gayrimenkul satın alma taahhüdünü göstermek için bir kredinin başlangıcında verilen paranın bir kısmıdır. Genellikle nakittir, ancak bazı durumlarda kredi olabilmektedir. Bu para genellikle sadece büyük meblağlar içeren satışlar için kullanılmaktadır. Ev ve arsa alırken örneğin %35’i peşinat olarak alınabilmektedir.

22. Asıl temsilci

Bir temsilci, bir gayrimenkul sözleşmesinde yer alan sorumlu bir taraftır. Bir komisyoncu, emlakçı, alıcı veya satıcı asıl temsilci olabilmektedir.

23. Kat mülkiyeti

Gayrimenkul türü, Türkiye’de daire dediğimiz şeye karşılık gelmektedir. Ancak, kat mülkiyeti ve apartman dairesi arasında önemli bir fark vardır. Bir kat mülkiyetine sahipken, bir daire kiralayabilirsiniz. Bu, dairenizi resmi departmanlara kaydettirmeniz gerektiği anlamına gelmektedir. Ayrıca daireniz için istediğiniz değişiklikleri de yapabilirsiniz.

24. Kat İrtifakı

İnşaat halinde ve hazır olmayan bir gayrimenkul üzerinde kişilerin mülkiyet hakkının gösterilmesi işlemi kat irtifakıdır. Kat irtifakı, yapılacak olan gayrimenkulün tapuda kayıtlı olduğunu göstermektedir. Binanın doluluk durumu alındıktan sonra Tapu ve Kadastro Müdürlüklerine başvurularak tapu alınabilmektedir.

25. Ortak Mülkiyet

Ortak mülkiyet, taşınmaz mal üzerinde birden fazla kişinin mülkiyetidir. Ortak mülkiyet hakkı genellikle mirastan sonra ortaya çıkmaktadır.

Hissedarlar, ortak mülkiyete konu taşınmaza ilişkin yönetim tarzına veya gelir giderlerine hisseleri oranında iştirak edebilmektedirler. Ancak, mülkün satılması durumunda ortak mülkiyet sona erebilmektedir. Ayrıca ortak mülkiyette menfaat sahipleri; rehin veya paylarını devretme gibi haklara da sahip olabilmektedirler.

26. Eşzamanlı Sahiplik

Eşzamanlı mülkiyet, mülkün iki veya daha fazla kişinin ortak mülkiyetidir. Türkiye’de müşterek kiracılık, iştirak halinde mülkiyet, ortak kiracılık, kamu mülkiyeti gibi farklı eş zamanlı mülkiyet türleri bulunmaktadır. Ayrıca, en yaygın olanı ortak kiracılıktır. Ortak kiracılıkta, iki veya daha fazla kişi vardır ve mülk üzerinde kesin haklara sahiptir.

27. Gayrimenkul İrtifakı

Gayrimenkul irtifak hakkı, başka bir kişinin mülküne erişme veya mülkü geçme hakkıdır. Ayrıca, bir kişinin başka bir kişinin mülkünden ödeme koşuluyla yararlanmasını da içerebilen bir gayrimenkul kavramıdır. 3 ana gayrimenkul irtifak hakkı vardır; özel irtifak hakkı, irtifak hakkı, zorunlu irtifak hakkıdır.

28. Kat Mülkiyeti

Bir binanın depo, ofis, daire veya kat gibi bağımsız bölümlerinin mülkiyet hakkına sahip olduğunu belirten bir terimdir. Kat mülkiyetinin elde edilebilmesi için bina konstrüksiyonunun hazır olması gerekmektedir.

Mülkiyet Türünün 3 Türü Nedir?

Mülkiyet, bir bireye veya kuruluşa ait herhangi bir maddi veya maddi olmayan duran varlığı ifade etmektedir. Arazi, binalar, entelektüel kreasyonlar ve kişisel eşyalar gibi şeyleri içerebilir. Her biri kendine özgü özellikleri ve yasal korumaları olan birkaç farklı mülk türü vardır. Farklı mülk türlerini anlamak, mülk sahibi olarak haklarınızı ve sorumluluklarınızı anlamanın yanı sıra varlıklarınızı yönetmek ve korumak önemlidir.

Aşağıda üç tür mülkiyet listelenmiştir:

  • Özel mülkiyet: Bir bireye veya kuruluşa ait olan ve onların yararına kullanılan mülktür. Halka açık değildir. Özel mülkiyet, evler, işyerleri ve kişisel eşyalar gibi şeyleri içerebilir. Çoğu hukuk sisteminde özel mülkiyet kanunla korunur ve usulüne uygun işlem yapılmadan ellerinden alınamaz.
  • Kamu malı: Devlete ait olan ve halka açık olan bir mülktür. Parklar, sokaklar ve hükümet binaları gibi şeyleri içermektedir. Kamu mülkiyeti tipik olarak toplum yararına hükümet tarafından korunur ve yönetilir.
  • Gayrimenkul: Arazi ve binalar ve diğer yapılar gibi kalıcı olarak ona bağlı herhangi bir şeyden oluşan bir mülk türüdür. Gayrimenkul genel olarak bireylere veya kuruluşlara aittir ve yasal koruma ve düzenlemelere tabidir.

Yorum yapın